ერთგული ქმრები და ბედნიერი ცოლები

სამსახურიდან  სახლში დაბრუნებულ ქმარს წინსაფარმოხვეული ცოლი ეგებება. წუთში გაუწყობს სუფრას. ახალგამომცხვარ ხაჭაპურებს დააგემოვნებინებს. ძილის წინ პერანგს გაუუთოებს მეორე დღისთვის, ტანსაცმელს გაუმზადებს.  ეს სცენა, ერთი შეხედვით ვიღაცისთვის ოჯახური იდილია, სინამდვილეში ერთი დიდი სიყალბეა. ამ სიყალბეს რომ გრძნობ, გული გერევა. მერე რა, რომ ზემოთ ხსენებულ “იდილიაში” ცოლს ქმრის მორჩილი შინამოსამსახურის როლი ენიჭება: მერე რა, რომ საჭმლის დამზადება, სახლის დალაგება, დარეცხვა, ბავშვების მოვლა ოჯახში მხოლოდ ერთ ადამიანს _”სუსტ” სქესს ევალება, მერე რა, რომ ქმარი დროდადრო, როცა ცოლი ბეზრდება, სხვებთან იკმაყოფილებს სექსუალურ მოთხოვნილებებს, და მერე რა რომ, ოჯახის დიასახლისის პატივისცემას ოჯახის თავი უფრო ხშირად სადღეგრძელოებში ავლენს, ვიდრე რეალობაში. მაინც ყველა ბედნიერია. თუ გგონიათ, რომ ახალგაზრდა თაობების ქართულ ოჯახებში საქმე სხვაგვარადაა და მსგავსი რაღაცები აღარ ხდება, ცდებით.

Together We Will Live Forever

გიფიქრიათ ოდესმე რა მოხდება თუ საყვარელ ადამიანს დაკარგავთ? მსგავსი აზრები ხშირად მომსვლია თავში. სწორედ ეს შიშისა და სევდის მომგვრელი ფიქრები გამახსენა დარენ არონოფსკის ფილმმა The Fountain. ჩვენ ყველას გვეშინია სიკვდილის, მით უფრო ახლობელი ადამიანის სიკვდილის.

რატომ ქორწინდებიან საქართველოში

1) სექსის გამო. რადგან საზოგადოებას ქროწინებამდელი სექსის მიმართ უარყოფითი დამოკიდებულება აქვს, ამიტომ წყვილი, რომელსაც უბრალოდ სექსი სურს, ამ სურვილს “ნიღბავს” ოჯახის შექმნის სურვილით. ეს ერთგვარად თავის მოტყუებაა. სინამდვილეში ოჯახის შექმნა ბევრად საპასუხისმგებლო რამეა და ასეთ ოჯახებს ხშირ შემთხვევაში დიდი მომავალი არ აქვთ.

2) საზოგადოებაში არსებული ნორმის გამო. დავუშვათ, ხარ 30 წლის ადამიანი, გაქვს საშუალო შემოსავლის მქონე სამსახური და სახლი. ყოველდღე შორეული თუ ახლო მეგობრებისა ან ნათესავების ნახვისას იძულებული ხარ პასუხი გასცე შემდეგ კითხვას: ცოლი როდის მოგყავს? ან როდის თხოვდები? შეიძლება შენ სულაც არ გინდა ოჯახის შექმნა, მაგრამ მაინც ქორწინდები: იმიტომ რომ უკვე დროა და იმიტომ, რომ წესია ასეთი. აბა, ოჯახის გარეშე ხომ არ დარჩები?!

3) მშობლების თხოვნით. ზოგჯერ მშობლებს ძალიან უნდათ რამე სიახლე, უნდათ მოესწრონ საკუთარი შვილის ოჯახს, პატარა ბავშვის დანახვისას გულში სითბო ეღვრებათ და ერთი სული აქვთ საკუთარ შვილიშვლს როდის იხილავენ, ან სულაც მობეზრდათ ოჯახური საქმეები: სახლის დალაგება-საჭმლის დამზადება და ვინმე დამხმარე სურთ. ამიტომაც გულს უწვრილებენ შვილს თხოვნით: მეიყვანე ცოლიიი. ცოლის მოყვანა ამ შემთხვევაში საუკეთესო გამოსავალია! ის ხომ უფასო დამლაგებელ-მზარეულია! თან ერთგვარ სიახლესაც შეიტანს ოჯახში და უფრო საინტერესოს გახდის ცხორვებას. ხშირ შემთხვევაში ცოლ-ქმარი შვილს დედამთილის ან მამამთილის სახელს არქმევს. ასეთ წყვილს გარანტირებული აქვს საკუთარი ოჯახური ცხოვრების მშობლების ნება-სურვილის მიხედვით განგება. დიდი ალბათობაა, რომ დამოუკიდებელ ერთეულად მათი ოჯახი ვერ ჩამოყალიბდება.

4) ქორწნდებიან იმიტომ, რომ უწევთ _ სამწუხაროდ, არაფერი სმენიათ კონტრაცეფციის საშუალებების შესახებ. თუმცა, ეს საუკეთესო შემთხვევაში ხდება. სხვა შემთხხვევაში ეს ამბავი ბევრად ცუდად _ აბორტის გაკეთებით_ შეიძლება დამთავრდეს.

5) ფინანსური მდგომარეობის გამო _ იმ ადამიანისთვის, რომელსაც უნდა ბევრი ფული, ეზარება მუშაობა და კომფორტულად გრძნობს თავს სხვის ხარჯზე, საუკეთესო გამოსავალია შეძლებული ქმრის/ცოლის მონახვა.

6) იძულების გამო _ ამ შემთხვევაში საუბარია მდედრობითი სქესის წამომადგენლებზე. მართალია, “ქალის მოტაცება” ცოტა არ იყოს წარსულს ჩაბარდა, მაგრამ ეს ჩვეულება მაინც შემონახულია, განსაკუთებით პროვინციებში.

ესაა იმ მიზეზთა მცირე ჩამონათვალი, რის გამოც, ჩემი აზრით, ოჯახი არ უნდა შექმნა, თუმცა, რეალობაში ხშირად ზუსად ამის გამო ქორწინდებიან. თქვენ რას დაამატებდით ამ ჩამონათვალს?

როცა მოსიყვარულე ლუზერი ქმარი გბეზრდება

ერთი წამით წარმოიდგინეთ, რომ ერთი სიმპატიური და მოსიყვარულე  ქმარი გყავთ. ის უზომოდაა თქვენზე შეყვარებული, არის საუკეთესო მამა და საკუთარ ოჯახს არაფერი ურჩევნია.  გყავთ უსაყვარლესი შვილი. ნორმალური შეძლების ოჯახი გაქვთ. ბევრი საერთო და ტკბილი მოგონება გაკავშირებთ ერთმანეთთან. თქვენი თავრბუდამხვევი რომანი 6 წლის წინ დაიწყო. როგორ ფიქრობთ, იქნებით თუ არა 6 წლის მერეც ისეთი ბედნიერი, როგორც მაშინ? გეყვარებათ თუ არა ისევ ისე ის, ვისაც წლების წინ შეჰფიცეთ, რომ მუდამ მის გვერდში იდგებოდით, ჭირშიცა და ლხინშიც?

შევხედოთ ამას მეორე მხრიდან. ყველაფერი ასეთი იდეალურიც არ არის, როგორც ერთი შეხედვით ჩანს: თქვენი ქმარი ერთი ჩვეულებრივი მუშაა, არც კარგი განათლებითა და არც წამრატებული კარიერით გამორჩეული. ყოველ დილით სამსახურში წასვლამდე  ლუდს სვამს და მიუხედავად მისი პოტენციალისა, არაფრის შეცვლა არ სურს ცხოვრებაში. ერთი სიტყვით, ლუზერია…  პროვინციულ ქალაქში ცხოვრობთ. ადრე ალბათ ვერც წარმოიდგენდით, რომ აქ დარჩენა მოგიწევდათ. მეტად ნიჭიერი სტუდენტი იყავით და დიდ იმედებს ამყარებდით საკუთარ მომავალზე. მწვერვალების დაპყრობას გიწინასწარმეტყველებდნენ თქვენს პროფესიაში. მაგრამ აწმყო სხვანაირია: რიგითი მომსახურე პერსონალი ხართ და ამაოდ ცდილობთ უფრო მაღალი თანამდებობის დაკავებას. როგორ გგონიათ კმაყოფილი იქნებოდით ასეთი ცხოვრებით? ისევ ის გრძნობა გექნებოდათ თქვენი ქმრის მიმართ, როგორც ექვსი წლი წინ?

ზუსტად ასე ვითარდება მოვლენები ფილმში Blue Valentine (2010): წყვილს უყვარდება ერთმანეთი და წლების შემდეგ ეს უსაზღვრო სიყვარული სადღაც ქრება. ცრემლებს ძლივს ვიკავებდი ამ ფილმის ყურებისას, განსაკუთრებით ფინალურ სცენაზე მომაწვა ემოციები. 😀 შემზიზღდა სინდი (ცოლი) და მისი როლის შემსრულებელი მიშელ უილიამსი. როგორ უნდა მიატოვო ასეთი ქმარი! მითუმეტეს, როცა მის როლს რაიან გოსლინგი თამაშობს 😛 თუნდაც ამ დიალოგის გამო ღირდა მასთან მთელი ცხოვრების გატარება: როცა მიშელი საყვედურით ეკითხება რაიანის გმირს: შენ ხომ ამხელა პოტენციალი გაქვს, რატომ არ გინდა რამე სხვა საქმეს მოკიდო ხელი (გულისხმობდა უფრო პრესტიჟულ სამუშაოს), რატომ არ გინდა მოახდინო საკუთარი თავის რეალიზება, რაიანი პასუხობს, რომ მას მოსწონს საკუთარი სამსახური, რადგან ოჯახთან უფრო მეტი დროის გატარების საშუალებას აძლევს. “რაში უნდა გარდავქმნა ეს პოტენციალი, მაინცდამაინც მაღალ ანაზღაურებაში?…  ქმრისა და მამის როლი არის ის ერთადერთი რამ, რაც მე მინდა.” ასეთი არაეგოისტი ადამიანები, რომლებიც მზად არიან მთელი საკუთარი პოტენციალი მხოლოდდამხოლოდ ოჯახს შეალიონ,  მაშინ როცა შეიძლება ბევრ სხვა სფეროში მიაღწიონ წარმატებას, ძალიან ცოტანი არიან. განსაკუთრებით კაცებში, რომელთა უმეტესობისთვის პირადი მიღწევები ყველაზე ღირებული რამაა. რაიანი ყველანაირად ცდილობს შეინარჩუნოს ოჯახი და წინანდელი ურთიერთობა ცოლთან: “მითხარი, როგორი გინდა ვიყო და გავხდები ასეთი”.

რაიან გოსლინგს უხდება ასეთი მგზნებარე შეყვარებულის იმიჯი. The Notebook (2004) შიც მსგავსად იწვოდა მისი გმირი სიყვარულით, მაგრამ იქ, Blue Valentine-სგან განსხვავებით, ყველაფერი კარგად დასრულდა. მიშელ უილიამსს რაც შეეხება, ამ ფილმში პირველად ვიხილე და იმთავითვე დაიმსახურა ჩემი გულისწყრომა. სინდის როლისთვის ის ოსკარზეც წარადგინეს ნომინაციაში საუკეთესო მსახიობი ქალი. რაც შეეხება ფილმის რეჟისორს – Derek Cianfrance-ს – აქამდე მისი არცერთი ნამუშევარი არ მქონდა ნანახი. ძალიან ბევრი ფილმია გადაღებული წარუმატებელი სასიყვარულო ურთიერთობის შესახებ, რომელიც ძალიან კარგად დაიწყო, დროთა განმავლობაში გაუარესდა და საბოლოოდ დასრულდა. განშორების მიზეზები კი ხშირ შემთხვევაში გაუგებარია. გრჩება შთაბეჭდილება, რომ ამ ყველაფრის საფუძველი არის ურთიერთობის ხანგრძლივობა. მე კი ვფიქრობ, რომ რაც არ უნდა ხანგრძლივი იყოს, სიყვარული თავისით არ გაქრება, ამას აუცილებლად აქვს სხვა მიზეზები.

Blue Valentine-ში ზუსტად ეს მიზეზებია ნაჩვენები. ამ ფილმმა კიდევ ერთხელ ხაზი გაუსვა მკაცრ რეალობას: რამდენად ეგოისტები  და ბრმები არიან ადამიანები, რომ ვერ ხედავენ და ვერ აფასებენ იმათ, ვინც ყველაზე მეტად იმსახურებს მათ ყურადღებას. ამ ფილმის ნახვა კიდევ იმიტომ ღირს, რომ ძალიან კარგადაა ნაჩვენები ყოველდღიური ურთიერთობების პატარ-პატარა და საყვარელი მომენტები: თუნდაც, როგორ ეთამაშება რაიანის გმირი შვილს, როგორ ცდილობს მის მიერ მოწონებული გოგონას ყურადღების მიპყრობას, როგორ უნდა მცირე სიხარული მიანიჭოს პანსიონატში გადმოსახლებულ მოხუცს და ა.შ.

“როგორ უნდა ენდო საკუთარ გრძნობებს, როცა ერთ დღეს გიყვარს და მეორე დღეს აღარ” – კითხულობს საკუთარი მშობლების ცივი ურთიერთობის შემხედვარე მიშელის გმირი. ამ შეკითხვას თავადვე გასცემს მოგვიანებით პასუხს საკუთარი საქციელით. მართალია, მე კი დავეჭვდი მისი გრძნობების გულწრფელობაში, მაგრამ ეს უკვე სხვა საკითხია. თქვენ როგორ ფიქრობთ, უნდა ენდო საკუთარ გრძნობებს?

 

იქ არ მოხვდით

მე არ ვიტრიალებ სამზარეულოში ციბრუტივით, სულაც არ მაინტერესებს რუტინული საოჯახო საქმეები…

მე არ გავრეცხავ ქმრის “ნასკებს”, ან მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ თვითონაც თანახმა იქნება ჩემი “ნაკსების” გარეცხვაზე…

მე არ დაველოდები ქმარს გვიანობამდე და არ შევეხვეწები ტელეფონით “მალე მოდი –მეთქი”. ამის ნაცვლად წავალ სადმე კარგ წვეულებაზე და ქმარზე გვიან დავბრუნდები სახლში…

ქმარს არ გავუბურღავ ტვინს თხოვნებით “ბევრი არ დალიო”: მასზე ორჯერ მეტს დავლევ, ისე რომ მის ინტერესებში უფრო შედიოდეს ჩემზე ნაკლების დალევა.

არცერთი კაცის ღალატს არ გავამართლებ ფრაზით, რომ “ბოლო–ბოლო კაცია”.

არ ჩავიცვამ მაღალქუსლიან ფეხსაცმელსა და მოკლე კაბას მხოლოდდამხოლოდ იმიტომ, რომ ვიღაცას თავი მოვაწონო.

მე არ დაველაპარაკები შეყვარებულს (ქმარს, ბოიფრენდეს, გულისსწორს…) დაყენებული სექსუალური ხმით და არასოდეს მოვისაყვარლებ თავს.

ჩემგან ვერ მოისმენთ ფრაზას “ყველა კაცი ერთნაირია” ან “ქალს არ უნდა ენდო”. ნურც ჩემთან საუბარში გამოიყენებთ მსგავს სულელურ წინადებებს. 🙂

და კიდევ ვინ მოსთვლის რამდენ რამეს არ ვიზამ. უბრალოდ ახლა არ მახსენდება.(ჩავასწორებ პოსტს როცა გავიხსენებ 🙂 )

მე ვერ გავამართლებ თქვენს გენდერულ სტერეოტიპებს.

როცა ნომერი ეშლებათ და ჩემთან სახლში ხვდებიან დარეკვისას, დედაჩემი აქცენტით და ძალიან სასაცილოდ ეუბნება ხოლმე “ტკვენ იკ არ მოხვდიტ”. ხოდა ასე, რომ sorry, მაგრამ თქვენ იქ არ მოხვდით!