ქვეყანა, სადაც ქალად დაბადებას ქვად ყოფნა ჯობია

იცით ქვეყანა, სადაც ქალად დაბადებას ქვად ყოფნა ჯობია, რადგან ქვა უფრო თავისუფალია აქ, ვიდრე მდედრობითი სქესის წარმომადგენელი? მათ ხმის ამოღების უფლება არ აქვთ, საკუთარ აზრებს ხმამაღლა არასდროს გამოთქვამენ. განა მარტო გარეთ, სახლშიც კი – მხოლოდ მამაკაცებს უნდა უსმინონ! უსიტყვო მორჩილება მათი ცხოვრების წესია. ქალი არავითარ გრძნობებსა და სიყვარულს არ უნდა ამჟღავნებდეს – ეს დანაშაულიც კია, რომლის სასჯელი სიკვდილია. იგი ვალდებულია მთელი ცხოვრება კაცს ემსახუროს – მამას, ძმებს, ცოტა მოგვიანებით კი ოჯახის მიერ შერჩეულ ქმარს. თუნდაც გოგონა სრულწლოვან ასაკს არ იყოს მიღწეული, მისი საქმრო კი საზიზღარი ბერიკაცი იყოს, რომელიც ჭირის დღესავით სძულს, მას სხვა არჩევანი არ აქვს – ოჯახის ნებას უნდა დაემორჩილოს. სახლი ქალის ციხეა. სახლიდან გასვლა, თუნდაც პროდუქტების შესაძენად – მხოლოდ ნაცნობი და ნათესავი მამაკაცის თანხლებითაა შესაძლებელი და აუცილებლად ჩადრით.

http://blogs.ft.com/photo-diary/2013/10/168132/

თალიბანის მმართველობამ, გაუთავებელმა შიდა დაპირისპირებებმა ბოლო მოუღეს ამ ქვეყანას. სახელმწიფოს სხვადასხვა მმართველები ენაცვლებოდნენ ერთმანეთს, ბევრი მათგანი სიცოცხლეს გამოასალმეს. აქ პრეზიდენტიც კი შეიძლება სახალხოდ ცემო, დაასაჭურისო და ჩამოახრჩო (მუჰამედ ნაჯიბულა). თალიბანმა საკუთარი წესები შემოიღო ხელისუფლებაში მოსვლისას (1996 წელს), აკრძალა მუსიკა (დაკვრა და კასეტებით ვაჭრობა), ცეკვა, წვერის გაპარსვა, სურათები (რის გამოც უამრავი სურათიანი წიგნი და გამოსახულებიანი ნივთი განადგურდა), ევროპული ვარცხნილობა… ყველა მოქალაქე ვალდებული იყო ელოცა განსაზღვრულ დროს. შეიქმნა “წესრიგის დამყარებისა და ცოდვათა დაძლევის სამინისტრო”, რომელიც ატარებდა სადამსჯელო ღონისძიებებს ამ წესების დამრღვევთა მიმართ. შემდეგ იყო 11 სექტემბერი: აშშ-ში მომხდარი ტერორისტული აქტებიდან ორი თვის თავზე თალიბანი მმართველობიდან ჩამოაგდეს. მაგრამ არეულობები, მართალია იმ დოზით არა, მაგრამ მაინც გაგრძელდა.

“მკვლელი” დედები vs “მკვლელი” მამები

16 წლის ხარ. გაგიჟებით გიყვარდება ყველაზე პოპულარული ბიჭი შენს უბანში. ერთ მშვენიერ დღეს ისიც მოგაქცევს ყურადღებას, გეტყვის რომ ძალიან მოსწონხარ, მოკლედ წყვილი ხდებით. შენს სიხარულს საზღვარი არ აქვს.  ამ ბედნიერ სასიყვარულო ურთიერთობას სექსიც მოყვება, შენთვის პირველი.  გაკვრით გსმენია კონტრაცეპტივების შესახებ და პირველი ინტიმური ურთიერთობის დროს არც შენ და არც შენი გულისსწორს  აზრად არ მოსდის თავის დაცვა.  ამას მოყვება არასასურველი ორსულობა. შენ შოკში ხარ, არ იცი რა უნდა გააკეთო. შენი ბიჭი კი სწრაფად პოულობს გამოსავალს: რადგან თქვენ ჯერ ძალიან ახალგაზრდები ხართ და არ ხართ მზად მსგავსი პასუხისმგებლობსთვის, ის აბორტს გირჩევს. შენც ფიქრობ, რომ სხვა გზა არ გაქვს და მიყვები მის რჩევას.  ამ დღიდან საზოგადოებისთვის ხდები “მკვლელი დედა”.

როცა მოსიყვარულე ლუზერი ქმარი გბეზრდება

ერთი წამით წარმოიდგინეთ, რომ ერთი სიმპატიური და მოსიყვარულე  ქმარი გყავთ. ის უზომოდაა თქვენზე შეყვარებული, არის საუკეთესო მამა და საკუთარ ოჯახს არაფერი ურჩევნია.  გყავთ უსაყვარლესი შვილი. ნორმალური შეძლების ოჯახი გაქვთ. ბევრი საერთო და ტკბილი მოგონება გაკავშირებთ ერთმანეთთან. თქვენი თავრბუდამხვევი რომანი 6 წლის წინ დაიწყო. როგორ ფიქრობთ, იქნებით თუ არა 6 წლის მერეც ისეთი ბედნიერი, როგორც მაშინ? გეყვარებათ თუ არა ისევ ისე ის, ვისაც წლების წინ შეჰფიცეთ, რომ მუდამ მის გვერდში იდგებოდით, ჭირშიცა და ლხინშიც?

შევხედოთ ამას მეორე მხრიდან. ყველაფერი ასეთი იდეალურიც არ არის, როგორც ერთი შეხედვით ჩანს: თქვენი ქმარი ერთი ჩვეულებრივი მუშაა, არც კარგი განათლებითა და არც წამრატებული კარიერით გამორჩეული. ყოველ დილით სამსახურში წასვლამდე  ლუდს სვამს და მიუხედავად მისი პოტენციალისა, არაფრის შეცვლა არ სურს ცხოვრებაში. ერთი სიტყვით, ლუზერია…  პროვინციულ ქალაქში ცხოვრობთ. ადრე ალბათ ვერც წარმოიდგენდით, რომ აქ დარჩენა მოგიწევდათ. მეტად ნიჭიერი სტუდენტი იყავით და დიდ იმედებს ამყარებდით საკუთარ მომავალზე. მწვერვალების დაპყრობას გიწინასწარმეტყველებდნენ თქვენს პროფესიაში. მაგრამ აწმყო სხვანაირია: რიგითი მომსახურე პერსონალი ხართ და ამაოდ ცდილობთ უფრო მაღალი თანამდებობის დაკავებას. როგორ გგონიათ კმაყოფილი იქნებოდით ასეთი ცხოვრებით? ისევ ის გრძნობა გექნებოდათ თქვენი ქმრის მიმართ, როგორც ექვსი წლი წინ?

ზუსტად ასე ვითარდება მოვლენები ფილმში Blue Valentine (2010): წყვილს უყვარდება ერთმანეთი და წლების შემდეგ ეს უსაზღვრო სიყვარული სადღაც ქრება. ცრემლებს ძლივს ვიკავებდი ამ ფილმის ყურებისას, განსაკუთრებით ფინალურ სცენაზე მომაწვა ემოციები. 😀 შემზიზღდა სინდი (ცოლი) და მისი როლის შემსრულებელი მიშელ უილიამსი. როგორ უნდა მიატოვო ასეთი ქმარი! მითუმეტეს, როცა მის როლს რაიან გოსლინგი თამაშობს 😛 თუნდაც ამ დიალოგის გამო ღირდა მასთან მთელი ცხოვრების გატარება: როცა მიშელი საყვედურით ეკითხება რაიანის გმირს: შენ ხომ ამხელა პოტენციალი გაქვს, რატომ არ გინდა რამე სხვა საქმეს მოკიდო ხელი (გულისხმობდა უფრო პრესტიჟულ სამუშაოს), რატომ არ გინდა მოახდინო საკუთარი თავის რეალიზება, რაიანი პასუხობს, რომ მას მოსწონს საკუთარი სამსახური, რადგან ოჯახთან უფრო მეტი დროის გატარების საშუალებას აძლევს. “რაში უნდა გარდავქმნა ეს პოტენციალი, მაინცდამაინც მაღალ ანაზღაურებაში?…  ქმრისა და მამის როლი არის ის ერთადერთი რამ, რაც მე მინდა.” ასეთი არაეგოისტი ადამიანები, რომლებიც მზად არიან მთელი საკუთარი პოტენციალი მხოლოდდამხოლოდ ოჯახს შეალიონ,  მაშინ როცა შეიძლება ბევრ სხვა სფეროში მიაღწიონ წარმატებას, ძალიან ცოტანი არიან. განსაკუთრებით კაცებში, რომელთა უმეტესობისთვის პირადი მიღწევები ყველაზე ღირებული რამაა. რაიანი ყველანაირად ცდილობს შეინარჩუნოს ოჯახი და წინანდელი ურთიერთობა ცოლთან: “მითხარი, როგორი გინდა ვიყო და გავხდები ასეთი”.

რაიან გოსლინგს უხდება ასეთი მგზნებარე შეყვარებულის იმიჯი. The Notebook (2004) შიც მსგავსად იწვოდა მისი გმირი სიყვარულით, მაგრამ იქ, Blue Valentine-სგან განსხვავებით, ყველაფერი კარგად დასრულდა. მიშელ უილიამსს რაც შეეხება, ამ ფილმში პირველად ვიხილე და იმთავითვე დაიმსახურა ჩემი გულისწყრომა. სინდის როლისთვის ის ოსკარზეც წარადგინეს ნომინაციაში საუკეთესო მსახიობი ქალი. რაც შეეხება ფილმის რეჟისორს – Derek Cianfrance-ს – აქამდე მისი არცერთი ნამუშევარი არ მქონდა ნანახი. ძალიან ბევრი ფილმია გადაღებული წარუმატებელი სასიყვარულო ურთიერთობის შესახებ, რომელიც ძალიან კარგად დაიწყო, დროთა განმავლობაში გაუარესდა და საბოლოოდ დასრულდა. განშორების მიზეზები კი ხშირ შემთხვევაში გაუგებარია. გრჩება შთაბეჭდილება, რომ ამ ყველაფრის საფუძველი არის ურთიერთობის ხანგრძლივობა. მე კი ვფიქრობ, რომ რაც არ უნდა ხანგრძლივი იყოს, სიყვარული თავისით არ გაქრება, ამას აუცილებლად აქვს სხვა მიზეზები.

Blue Valentine-ში ზუსტად ეს მიზეზებია ნაჩვენები. ამ ფილმმა კიდევ ერთხელ ხაზი გაუსვა მკაცრ რეალობას: რამდენად ეგოისტები  და ბრმები არიან ადამიანები, რომ ვერ ხედავენ და ვერ აფასებენ იმათ, ვინც ყველაზე მეტად იმსახურებს მათ ყურადღებას. ამ ფილმის ნახვა კიდევ იმიტომ ღირს, რომ ძალიან კარგადაა ნაჩვენები ყოველდღიური ურთიერთობების პატარ-პატარა და საყვარელი მომენტები: თუნდაც, როგორ ეთამაშება რაიანის გმირი შვილს, როგორ ცდილობს მის მიერ მოწონებული გოგონას ყურადღების მიპყრობას, როგორ უნდა მცირე სიხარული მიანიჭოს პანსიონატში გადმოსახლებულ მოხუცს და ა.შ.

“როგორ უნდა ენდო საკუთარ გრძნობებს, როცა ერთ დღეს გიყვარს და მეორე დღეს აღარ” – კითხულობს საკუთარი მშობლების ცივი ურთიერთობის შემხედვარე მიშელის გმირი. ამ შეკითხვას თავადვე გასცემს მოგვიანებით პასუხს საკუთარი საქციელით. მართალია, მე კი დავეჭვდი მისი გრძნობების გულწრფელობაში, მაგრამ ეს უკვე სხვა საკითხია. თქვენ როგორ ფიქრობთ, უნდა ენდო საკუთარ გრძნობებს?

 

იქ არ მოხვდით

მე არ ვიტრიალებ სამზარეულოში ციბრუტივით, სულაც არ მაინტერესებს რუტინული საოჯახო საქმეები…

მე არ გავრეცხავ ქმრის “ნასკებს”, ან მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ თვითონაც თანახმა იქნება ჩემი “ნაკსების” გარეცხვაზე…

მე არ დაველოდები ქმარს გვიანობამდე და არ შევეხვეწები ტელეფონით “მალე მოდი –მეთქი”. ამის ნაცვლად წავალ სადმე კარგ წვეულებაზე და ქმარზე გვიან დავბრუნდები სახლში…

ქმარს არ გავუბურღავ ტვინს თხოვნებით “ბევრი არ დალიო”: მასზე ორჯერ მეტს დავლევ, ისე რომ მის ინტერესებში უფრო შედიოდეს ჩემზე ნაკლების დალევა.

არცერთი კაცის ღალატს არ გავამართლებ ფრაზით, რომ “ბოლო–ბოლო კაცია”.

არ ჩავიცვამ მაღალქუსლიან ფეხსაცმელსა და მოკლე კაბას მხოლოდდამხოლოდ იმიტომ, რომ ვიღაცას თავი მოვაწონო.

მე არ დაველაპარაკები შეყვარებულს (ქმარს, ბოიფრენდეს, გულისსწორს…) დაყენებული სექსუალური ხმით და არასოდეს მოვისაყვარლებ თავს.

ჩემგან ვერ მოისმენთ ფრაზას “ყველა კაცი ერთნაირია” ან “ქალს არ უნდა ენდო”. ნურც ჩემთან საუბარში გამოიყენებთ მსგავს სულელურ წინადებებს. 🙂

და კიდევ ვინ მოსთვლის რამდენ რამეს არ ვიზამ. უბრალოდ ახლა არ მახსენდება.(ჩავასწორებ პოსტს როცა გავიხსენებ 🙂 )

მე ვერ გავამართლებ თქვენს გენდერულ სტერეოტიპებს.

როცა ნომერი ეშლებათ და ჩემთან სახლში ხვდებიან დარეკვისას, დედაჩემი აქცენტით და ძალიან სასაცილოდ ეუბნება ხოლმე “ტკვენ იკ არ მოხვდიტ”. ხოდა ასე, რომ sorry, მაგრამ თქვენ იქ არ მოხვდით!

 

 

 

“ბოზი” მამაკაცების თემის გაგრძელება: უნდა გვიყვარდეს თუ გვძულდეს ისინი?

თემა, რომელიც ახლა ყველაზე მეტად მაინტერესებს, არის ქალსა და მამაკაცს შორის ურთიერთობა. ამიტომ ქართულ ბლოგოსფეროში ამ თემაზე ყოველი ახალი კარგი პოსტი ძლიერ მახარებს ხოლმე. ამას წინათ ket_eva_n წერდა “ბოზი მამაკაცების” შესახებ. ამ ტიპის მამაკაცებში იგულისხმებიან ისინი, “რომლებსაც თვეში 4 შეყვარებული ყავთ, დღის მანძილზე 3 ქალთან დადიან და სამივეს ეფიცებიან, რომ ერთადერთია… მარტო სექსის გამო უნდათ შენთან კონტაქტი..” პოსტში არ ეწერა, მაგრამ შეგეძლო ამოგეკითხა შემდეგი აზრი “ოხ, ეს მამაკაცები, ყველანი ერთნაირები არიან”. (როგორც ket_eva_n–მა შემდეგში აღნიშნა, ქართველი მამაკაცების უმეტესობა მართლაც “ბოზებად” მიაჩნია). ვის უნდა დაეწერა ასეთი პოსტი, თუ არა მას, ვისაც საკუთარ თავზე განუცდია მსგავსი რამ? დიახ, როგორც ირკვევა, თავად ket_eva_n–იც “ბოზის” მსხვერპლი აღმოჩნდა: მის თბილსა და მოსიყვარულე მამაკაცს თურმე წელიწადზე მეტია სხვა შეყვარებული ჰყოლია. გამოსავალი ამ სიტუაციიდან: “ბოზ” მამაკაცთან ურთიერთობის გაწყვეტა და დაიგნორება. ყოველ შემთხვევაში ket_eva_n ასე მოიქცა და ფეისბუქზეც კი არ დაიმატა: “ვის უნდა შეყვარებული ბოზი მამაკაცი ფრენდ ლისტში”–ო.

რატომ ეშინია კაცს გენდერული თანასწორობის?

“ამ ირანელ ქალს სიკვდილით დასჯა ემუქრება. ის ქმრის ღალატშია ბრალდებული და 5 წელია ციხეშია. ორი წლის წინ მას 99 როზგი მოხვდა. ახლა კი გაახვევენ თეთრ ზეწარში, ყელამდე მიწაში ჩაფლავენ და ქვებს დაუშენენ. ქვებს საგანგებოდ შეარჩევენ _ არც ძალიან დიდი უნდა იყოს, პირველივე ქვამ არ მოკლას, რომ სიკვდილით დასჯის პროცესი საჭიროზე … ხანმოკლე არ აღმოჩნდეს; და არც ძალიან პატარა _ კენჭებით ადამიანს ვერ მოკლავ.” რამდენიმე დღის წინ ეს ინფორმაცია ფეისბუქის ვოლზე ვნახე. უმეტესობამ ალბათ იცის, რომ ირანში ქალები სასტიკ დისკრიმინაციას განიცდიან და ბევრად დაუცველები არიან მამაკაცებთან შედარებით: მაგალითად მაშინ, როცა ქალს ღალატისთვის ქვების ჩაქოლვით სჯიან, კაცს შეუძლია ჰყავდეს ოთხი ოფიციალური ცოლი. გაყრის შემდეგ 7 წელზე ზევით ბავშვები მამასთან რჩებიან. ქალი ვერ გახდება ქვეყნის პრეზიდენტი. ქალი ვერ ჩაიცვამს ისე როგორც მოუნდება: არსებობს ჩაცმულობის ნორმა – აუცილებელია თავსაბურავით სიარული და ტანის დაფარვა.  აკრძალულია ასევე მაკიაჟის გაკეთება. ირანში გენდერული თანასწორობის არსებობაზე საუბარი ზედმეტია.